Ο μελλοντικός προσανατολισμός της OpenAI θέτει θεμελιώδη ερωτήματα για τη διακυβέρνηση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Μετά από μια δεκαετία μετατροπής από έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό σε μια εταιρεία δισεκατομμυρίων με τη Microsoft ως κύριο επενδυτή, η εταιρεία παλεύει τώρα για τη μελλοντική της δομή. Κριτικοί όπως ο Elon Musk κατηγορούν την OpenAI και τον CEO Sam Altman ότι έχουν εγκαταλείψει τον αρχικό στόχο – την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης προς όφελος της ανθρωπότητας – υπέρ της επιδίωξης κέρδους.

Τον Δεκέμβριο του 2024, η OpenAI ανακοίνωσε την πρόθεσή της να μετατραπεί σε Δημόσια Εταιρεία για το Κοινό Όφελος (PBC), μια νομική μορφή που υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να επιδιώκουν κοινωνικούς στόχους, εκτός από τα οικονομικά συμφέροντα. Στις αρχές του 2025 έγινε γνωστό ότι η εταιρεία εξετάζει τη διάσπαση σε μια PBC και ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα αξίας 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο Μασκ αντέδρασε με μια εχθρική προσφορά εξαγοράς ύψους 97 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για να δέσει την OpenAI ξανά πιο στενά με την αρχική της αποστολή.

Το δίλημμα διακυβέρνησης της OpenAI αποτελεί παράδειγμα για μια αυξανόμενη συζήτηση: Πώς μπορούν να συνδυαστούν η ασφάλεια και η ηθική ευθύνη με τη δυναμική μιας εξαιρετικά επικερδούς τεχνολογικής επιχείρησης; Στις ΗΠΑ, το ρυθμιστικό τοπίο έχει αλλάξει ριζικά τελευταία. Μετά την ανάληψη καθηκόντων του το 2025, ο Ντόναλντ Τραμπ ανέτρεψε ένα διάταγμα του Τζο Μπάιντεν, που θα υποχρέωνε τους προγραμματιστές AI να αναφέρουν στις αρχές δοκιμές κρίσιμες για την ασφάλεια. Αντίθετα, η κυβέρνηση Τραμπ θεωρεί αυτούς τους κανονισμούς ως «εμπόδια για την αμερικανική καινοτομία στην τεχνητή νοημοσύνη».

Σε αυτό το πλαίσιο, ορισμένες εταιρείες στρέφονται σε εναλλακτικές νομικές μορφές. Νεοσύστατες επιχειρήσεις όπως η Anthropic έχουν καταχωριστεί ως Εταιρείες Οφέλους για να ενσωματώσουν δομικά την κοινωνική τους ευθύνη. Ακόμη και η εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης του Μασκ, xAI, χρησιμοποιεί αυτό το μοντέλο. Ωστόσο, οι επικριτές το θεωρούν ως μια πιθανή στρατηγική «καλλωπισμού διακυβέρνησης», καθώς οι απαιτήσεις διαφάνειας συχνά είναι αδύναμες και οι εταιρείες δεν θεωρούνται υπόλογες για την επίτευξη των στόχων τους προς το κοινό καλό.

Η ιστορία χρηματοδότησης της OpenAI υποστηρίζει τον ισχυρισμό ότι η εταιρεία λειτουργεί ολοένα και περισσότερο με κίνητρο το κέρδος. Τον Οκτώβριο του 2024 συγκέντρωσε κεφάλαια με αποτίμηση 157 δισεκατομμυρίων δολαρίων – χωρίς να ορίσει μια σαφή δομή διακυβέρνησης. Έτσι, οι επενδυτές απέκτησαν σημαντική επιρροή στις στρατηγικές αποφάσεις.

Ενώ η OpenAI αποφασίζει για τη μελλοντική της δομή, προκύπτει ένα κεντρικό ερώτημα: Πρέπει η εταιρεία να συνταχθεί με το απορρυθμισμένο όραμα της κυβέρνησης Τραμπ και να μειώσει την εστίαση στην ασφάλεια; Ή θα παραμείνει προσανατολισμένη στο γενικό καλό μακροπρόθεσμα, ώστε να προσαρμοστεί σε πιθανές μελλοντικές ρυθμίσεις – όπως από την ΕΕ;